Overheid (NVWA) en voedselveiligheid
Over de rol van de NVWA en wat van u verwacht wordt als ondernemer
De NVWA houdt toezicht op de voedselveiligheids in de levensmiddelenbranche. De NVWA heeft hierin een toezichthoudende en controlerende rol. Zij voert deze rol uit in de breedste zin van het woord en in elke schakel van de voedselketen.
Omdat de levensmiddelenbranche een enorme hoeveelheid bedrijven omvat, houdt de NVWA zich bezig met allerlei verschillende activiteiten. Zo kan de NVWA de hygiëneprocedures van een slager controleren, importcontroles van een groothandel in voedingssupplementen nalopen of een monster nemen van teelt uit de agrarische sector om te achterhalen hoeveel en welke gewasbeschermingsmiddelen zijn gebruikt.
Daarnaast let de NVWA op aspecten die verband houden met eerlijkheid in de handel en eerlijke informatie aan de consument. Denk hierbij aan additieven of de etikettering van een product.
De NVWA grijpt in op het moment dat bedrijven hun verantwoordelijkheid niet nemen met betrekking tot het naleven van de wetgeving. Haar autoriteit reikt ver. Om te controleren of bedrijven zich aan de regels houden, worden inspecties en audits uitgevoerd op de bedrijfsvloer of worden producten van deze bedrijven in laboratoria gecontroleerd op schadelijke componenten.
Deze inspecties, audits en productcontroles gebeuren naar aanleiding van een risicobeoordeling van een bedrijf, steekproefsgewijs vanuit de regelgeving of na gegeven signalen uit de samenleving. Naast levensmiddelen worden ook dierlijke bijproducten en diervoeders getest, omdat deze stoffen indirect ook in de voedselketen terecht kunnen komen.
Wat verwacht de NVWA van u als ondernemer?
In de Algemene Levensmiddelen Verordening (ALV) staat vastgelegd dat de verantwoordelijkheid voor de veiligheid van voedsel bij het bedrijfsleven ligt. U wordt voor de wet dus als producent, (groot)handelaar, distributeur of retailer in elk stadium van de productie verantwoordelijk gehouden voor de producten die u verkoopt. Dit geldt voor alle verwerkte, gedeeltelijk verwerkte of onverwerkte stoffen die bestemd zijn om door de mens te worden geconsumeerd of waarvan redelijkerwijs kan worden verwacht dat zij door de mens worden geconsumeerd. Dit betekent dat niet alleen voeding, maar bijvoorbeeld veevoeder ook een rol speelt.
Als een van uw producten die in de omloop is onveilig blijkt te zijn, verwacht de NVWA dus dat u deze producten kunt traceren en van de markt kunt terugroepen. U bent hiertoe wettelijk verplicht alsook het maken van een melding bij de NVWA indien een dergelijk probleem zich voordoet. Dit gebeurt via het Meldpunt en de Meldwijzer van de NVWA.
In de ALV staat ook vastgesteld dat bedrijven zich moeten houden aan de voorgeschreven hygiëne- en voedselregels. De NVWA verwacht dat u aantoonbaar kunt maken dat uw bedrijf op een voedselveilige manier te werk gaat. Dit kan met behulp van een voedselveiligheidsplan. Een voedselveiligheidsplan is volgens de Europese Hygiëneverordening (EG). Nr. 852/2004, artikel 5. (p. 8) opgesteld en is gebaseerd op de 7 basisprincipes van de
HACCP-systematiek als beschreven in het Europese Codex Alimentarius.
Veel ondernemers worstelen met het opstellen van een voedselveiligheidsplan. Hoewel er veel informatie over te vinden is in de wetgeving van de NVWA, vormt deze informatie slechts een leidraad. Bovendien staat de informatie gespreid over verschillende Verordeningen en gelden voor elk product weer andere wetten en regels. Hoe een voedselveiligheidsplan vormgegeven en gebruikt moet worden, wordt niet door de NVWA voorgeschreven.